ماموت های غول آسا بازمیگردند
یک شرکت نوبنیان فعال در زمینه علوم زیستی و ژنتیک قصد دارد ماموتهای پشمالوی عظیمالجثه را که هزاران سال پیش منقرض شدهاند با فناوری جدید بار دیگر به حیات بازگرداند.
دانشمندان پیشتر نقشه ژنتیکی حیوانات منقرض شده را از روی دیانای موجود در استخوان و لاشههای آنان بازسازی کردهاند، امری که بازگشت آنها را به زیستگاه طبیعیشان به چشماندازی قابل دسترس تبدیل کرده است.
متخصصان ژنتیکی دانشکده پزشکی هاروارد که این پروژه را در دست انجام دارند میگویند بازگرداندن این حیوان غولپیکر که ۴ هزار سال پیش از روی کره زمین محو شدند امری ممکن است.
دیانای استخراج شده از ماموتها که در دست است به دلیل گذشت زمان بسیار تکهتکه و تخریب شده، به همین دلیل هدف از این ماموریت نه تولید یک ماموت دقیق بلکه ایجاد یک موجود ترکیبی زنده از فیل و ماموت با مهندسی ژنتیک است به نحوی که به لحاظ بصری کسی قادر به تشخیص تفاوت آن با اصل منقرض شدهاش نباشد.
جورج چرچ، استاد ژنتیک در دانشکده پزشکی هاروارد، گفته است با سرمایهگذاری و تمرکز بر پروژه زنده کردن ماموتها کاری است که «اکنون ما واقعا میتوانیم آن را انجام دهیم.»
دانشمندان برای تولید دوباره ماموتها از روش CRISPR استفاده میکنند که ابزار انقلابی در ویرایش ژن لقب گرفته و عملکرد آن را «بازنویسی کد حیات» توصیف کردهاند. این روش ژنتیکی هماکنون با هدف تولید اندامهای انسانی در بسیاری از آزمایشگاههای پزشکی در دست اجرا است. پژوهشگران برای مثال در بیمارستان عمومی ماساچوست خوکهای سالم را با ۳۲ تغییر در کد ژنتیکی طوری اصلاح میکنند که کمترین تفاوت را با بدن انسان داشته باشند تا بتوان بعدها از اندام آنان نظیر کلیه برای پیوند زدن به بیماران کلیوی استفاده کرد.
دکتر چرچ دراین باره میگوید: «البته این کار با تلاش برای تولید ماموت متفاوت است، اما تغییراتی که باید ایجاد شوند روند مشابهی دارند.»
این متخصص ژنتیک میگوید باید به طور همزمان «بیش از ۵۰ تغییر» در کد ژنتیکی فیل آسیایی داده شود تا نتیجه کار ویژگیهای لازم برای زنده ماندن و ادامه حیات در قطب شمال را داشته باشد. برای مثال دانشمندان با یک تغییر در کد ژنتیکی کاری میکنند که بدن فیل آسیایی خود به خود یک لایه چربی ۱۰ سانتیمتری تولید کند تا بتواند در محیط سرد قطبی دوام بیاورد.
پژوهشگران این پروژه میگویند همچنین قصد دارند با یک تغییر ژنتیکی دیگر طوری این حیوان را مهندسی کنند که عاج نداشته باشد تا هدف شکارچیان عاج قرار نگیرد.
هنگامی که سلولها با دقت آماده شد قرار است از نوعی رحم مصنوعی یا رحم فیل زنده برای رشد جنین استفاده شود. بارداری فیل معمولا ۲۲ ماه طول میکشد با این حال دانشمندان امیدوارند با پیشرفت علم رحمی ویژه برای این کار بسازند و اولین جنین را در سال ۲۰۲۷ تولید کنند.
طرح تازه در حالی ۱۵ میلیون دلار سرمایه برای آغاز جذب کرده است که شماری دیگر از دانشمندان با دیده تردید به آن نگاه میکنند.
موافقان این پروژه میگویند بازگرداندن ماموت میتواند به بازسازی اکوسیستم شکننده توندرای قطبی و حفظ فیل آسیایی در خطر انقراض که با ماموت پشمالو بیشترین ارتباط را دارد کمک کند. با این حال این پروژهای است که سوالهای زیادی درباره اخلاقی بودن آن مطرح است.
از طرف دیگر لاو دالن، پروفسور ژنتیک تکاملی در مرکز دیرینهشناسی در استکهلم که بر روی تکامل ماموت کار میکند با استقبال از پروژه میگوید این کار به لحاظ حفاظت از گونههای در معرض انقراض هم است با این حال «ما در مورد اینکه چه ژنهایی دقیقا ماموت را ماموت میکنند سرنخهای بسیار کمی داریم.»
ماموتهای پشمالو گونهای از فیلهای منقرضشده از سرده ماموتها هستند که بین ۲.۷ تا ۳.۴ متر ارتفاع و تا ۶ تن وزن داشتند. این موجودات که به منظور محافظت از سرما دارای لایه چربی ضخیم و موهایی بلند بودند، آخرین گونه بازمانده از ماموتها به شمار میآمدند و ۴ هزار سال پیش منقرض شدند.
تغیرات اقلیمی و شکار توسط انسانها از عواملی بود که به حیات این موجود در کره زمین پایان داد.