انواع جهش های کرونا در یک نگاه
۱. کرونای آلفا یا کرونای انگلیسی
یکی از اولین ویروسهای جهش یافته کرونا که در دنیا شناخته شده، «کرونای آلفا» بود. دلیل نام گذاری این بیماری به اسم کشور انگلیس، شیوع این نوع ویروس جدید از این منطقه بود.
بیماری کرونای آلفا یا کرونای انگلیسی نسبت به کرونای معمولی فرد را بیشتر درگیر علائم بیماری کرده و بهراحتی سرایت میشود. همچنین محققان اعلام کردهاند میزان مرگ و میر با ابتلا به ویروس کرونای آلفا نیز بالاتر است. اولین نمونه ابتلا به این بیماری در اواخر زمستان سال ۲۰۲۰ (۱۳۹۸) شناسایی شد.
شایعترین علائم نوع انگلیسی:
سرفه
خستگی
درد عضلانی
گلودرد
تب بالا
۲. کرونای بتا (کرونای آفریقایی)
پس از شناسایی نوع اول جهش های کرونا ، کم کم اخبار جدیدی از انواع دیگر این ویروس نیز در جهان پخش شد. «کرونای بتا» یا «کرونای آفریقایی» دومین گونه شناخته شده از ویروسهای جهش یافته کووید-۱۹ بود که اولین فرد مبتلا به آن در «ساحل عاج» شناسایی شد، به همین دلیل به آن بیماری کرونا آفریقایی نیز میگویند.
کرونای آفریقایی، علائمی شبیه به «سرماخوردگی بسیار شدید» دارد و سردرد مزمن، گلودرد، آبریزش بینی علائم شایع آن هستند.
در خصوص این نوع از جهش های کرونا باید اشاره کرد که جوانان اغلب درگیر نشانههای شدید نمیشوند، اما ممکن است همچنان ناقل بیماری باشند. بنابراین بهتر است اگر در خصوص ابتلا یا عدم ابتلا به بیماری دچار شک و تردید هستید، تست کرونا بدهید.
۳. کرونای گاما (کرونای برزیلی)
کرونای گاما یا کرونای برزیلی نیز برای اولین بار در ابتدای سال میلادی جاری در چهار مسافر برزیلی تشخیص داده شد. این بیماری علائم و نشانههایی کاملا مشابه با نمونههای آلفا و بتا داشته اما با تاثیر بر تغییر فرآیند ورود ویروس به بدن و اتصال به پروتئین توانایی خنثی کردن آنتی بادیها را دارد.
به بیان ساده کرونای گاما سرعت شیوع بالایی داشت و نسبت به دو نمونه قبل در مقابل واکسیناسیون مقاوم است.
۴. کرونای دلتا (کرونای هندی(
تهاجمیترین نوع ویروس جهش یافته کووید-۱۹ با بالاترین آمار مرگ و میر، نوع «کرونای دلتا» یا «کرونای هندی» است. این بیماری علائمی مانند آبریزش بینی، تب و سردرد و گلودرد دارد. در کرونای دلتا برخلاف نوع اولیه ویروس کووید-۱۹،در اغلب موارد، فرد حس چشایی یا بویایی خود را از دست نمیدهد.
کرونای دلتا معمولا ۴ روز ریه فرد را درگیر کرده، سپس آرام شده و دوباره به بدن حمله میکند. بههمین دلیل این سویه از جهش های کرونا بسیار خطرناکتر از سایرین هستند.
بهتر است بدانید اغلب مبتلایان در ایران از نوع بیماری «کرونای دلتا» یا «کرونای هندی» بوده و در صورت عدم رعایت فاصله فیزیکی، موارد بهداشتی و استفاده نکردن از ماسک میتوان در کمتر از ۱ دقیقه به آن مبتلا شد. احتمال انتقال این بیماری ۶۰ درصد از سایر انواع کرونا بیشتر است. کرونا دلتا بیشتر «کودکان بالای ۲ سال و نوجوانان» را هدف قرار میدهد. این بیماری تاکنون در بیش از ۹۲ کشور جهان شیوع پیدا کرده و باعث ایجاد «وضعیت قرمز کووید-۱۹» در این مناطق شده است.
کرونای دلتا، مدام در حال جهش و تغییر بوده و سویههای خطرناکتری مانند «دلتا پلاس» از این بیماری در حال شیوع است. بنابراین طبیعی است که بیشتر بیماران بستری شده در بیمارستانها مبتلا به این ویروس باشند.
گونههای خطرناکتر جهش های کرونا
چهار نمونه قابل توجه و خطرناکتر از انواع کرونا نیز شیوع پیدا کردهاند. میزان تهاجمی بودن این ویروسها بسیار بالا است و به راحتی سرایت میکند. این دو نمونه تهاجمی و خطرناک از جهش های کرونا عبارتند از:
۱. کرونای لاندا ، کرونای لامبدا یا کرونای برزیلی نوع دو
کرونای لاندا (P.37) یکی از واریانتها و گونههای بسیار تهاجمی انواع کرونا است. این ویروس به دلایل زیر باعث ایجاد وضعیت سلامتی وخیم در افراد میشود:
مقاومت بالا نسبت به روشهای درمان و واکسیناسیون
سرعت بالای سرایت
شدت بالای علائم
ایجاد عفونتهای شدید داخلی
در حال حاضر این نوع از جهش های کرونا در ۲۹ کشور جهان شیوع پیدا کرده و باعث مرگ هزاران نفر شده است. بالاترین میزان مرگ و میر با ابتلا به بیماری کرونا نیز مربوط به این نوع از جهش های کرونا بوده که زیرمجموعه کرونای گاما محسوب میشوند.
۲. کرونا دلتا پلاس
“کرونا دلتا پلاس” با بیش از ۴۰ مرتبه جهش یکی از مسریترین جهش های کرونا محسوب شده که به شدت فرد را درگیر علائم خود میکند. این ویروس زیرشاخه، «کرونا دلتا» یا «کرونای هندی» بوده که میتواند با کرونای بتا ترکیب شده و سویه جدیدی ایجاد کند.
هرچند که این بیماری علائم بسیار شدیدی مانند کرونای لاندا دارد اما به ندرت باعث مرگ و میر میشود و فرد طی ۲ هفته تا ۱ ماه به صورت کامل بهبود مییابد.
۳. کرونا مو ( جهش مو)
نوع جدیدی از کووید-۱۹ به نام مو (Mu) که به بی.۶۲۱.۱ هم شناخته میشود، در ژانویه ۲۰۲۱ در کشور کلمبیا مشاهده شد و بعدتر سویه غالب در این کشور و جهان شد.
هنوز هیچگونه شواهدی مبنی بر اینکه سویه «مو» علایم شدیدتری داشته باشد یا اثربخشی واکسن بر آن کمتر باشد، وجود ندارد.
برای داشتن اطلاعات دقیقتر از کرونا مو با دکتر عفونی مشورت کنید.
۴. کرونا اومیکرون
سویه جدیدی از ویروس کرونا به نام B.1.1.529 در آفریقای جنوبی شناسایی شده است. کارشناسان سازمان جهانی بهداشت این ویروس جهش یافته را «اومیکرون» (Omicron) نامگذاری کردند. این سویه دارای تعداد زیادی جهش است. نگرانی اصلی این است که وقتی جهشهای زیادی وجود دارد، میتواند بر نحوه رفتار ویروس تأثیر بگذارد. «اومیکرون» سریعتر از سایر سویههای ویروس کرونا گسترش مییابد. همچنین شواهد اولیه حاکی از خطر بالای عفونت است. با این وجود کارشناسان اعلام کردند که تستهای پیسیآر همچنان قادر هستند این سویه جدید را شناسایی کنند. یک محقق بریتانیایی نیز اخیرا هشدار دادهاست که سویه جدید ویروس کرونا که در بوتسوانا (جنوب آفریقا) یافت شده، بدترین سویهای است که تاکنون مشاهده شده است. به عبارتی سویه تازه دستکم ده بار خطرناکتر از سویه دلتای کرونا است که آن نیز سال گذشته ابتدا در آفریقای جنوبی شناسایی شد. بخش پروتئینی ویروس جدید جهشهای زیادی یافته که ممکن است روند ابتلای افراد را افزایش دهد و واکنش در بدن افراد واکسینهشده را خنثی کند.